Няхай адбудзецца цуд
(На сцэну выходзіць стваральнік з анёлам. З гліны і вады лепіць Прыроду, Зямлю. Зямля выконвае танец)
Сцэна 1.
На сцэне вялікая карта кантынентаў, на кожным кантыненце проразь для галавы. У кожнай проразі па ходу з’яўляецца галава. Спачатку проразі закрыты. Стваральнік. Ён барадаты, у доўгім белым халаце.
Стваральнік: А вось блакітная планета Зямля. Я стварыў яе ўсяго за 7 дзён шмат гадоў таму. Якая яна была прыгожая. Спачатку блакітны акіян пакрываў яе ўсю. А ў сэрцы яе кіпела і плавілася гарачае жыццё. З’яўляліся вулканы, вырасталі горы, з’явіліся першыя расліны, а потым – жывыя істоты. Паветра было чыстым, вада празрыстая. Яркая зелень лясоў пакрывала горы. Хутка з’явіліся разумныя істоты. Вось тады я і падаўся ў далёкія вандраванні па Галактыцы, а вярнуўся толькі зараз, і хацеў бы ведаць, што з тварэннем рук маіх сталася.
- Эх, Зямля, як пажываеш, прыгажуня?
Азія: З-з-здрасце.
Стваральнік: Добры дзень, добры дзень. (галава высоўваецца больш і аглядвае кантыненты).
Азія: Сёстры прачынайцеся. Камісія. (у прорэзях з’яўляюцца голавы).
Стваральнік: Добры дзень, дзяўчынкі.
Кантыненты: Добры дзень, бацюшка.
Стваральнік:
З дальніх вандраванняў вяртаючыся,
Хацеў бы я даведацца,
Як жылі вы тут без мяне
Які цяпер ваш стан і стан прыроды?
Здаецца, зараз мне вас і не пазнаць.
Еўропа:
Ды як сказаць табе, Стваральнік,
Канешне, мы ўжо не тыя.
А калі-нікалі мы горка плачам
Па даўнейшай нашай прыгажосці,
Але зараз цывілізаваныя, адукаваныя.
Афрыка: Так, добра табе гаварыць, бо жыве ў Еўропе цывілізаваны народ. А мой народ ад голаду пакутуе. І трэба лес нам вырубаць, каб на палях вырасціць зерне.
Паўднёвая Амерыка: У сваіх праблемах вы вінаватыя самі, і ніхто вас лес вырубаць не прымушаў. А што да голаду – мы вам дапаможам, радыёактыўныя адходы падаем.
Аўстралія: Так, вы не вінаватыя ні ў чым? Хто зайцоў прытуліў у маю савану. Той доўгавухі ненасытны звер для фермераў бічом стаў.
Антарктыда: Ах, колькі будзеце сварыцца. Я выносіць вас больш не магу. Па вашай міласці жыву я з азонавай дзірой і то маўчу.
Стваральнік: З’явілася мне нядрэнная думка. Каб вашыя спрэчкі давесці да канца хачу я паміж вамі правесці конкурс прыгажосці.
Сцэна 2.
( Стол. За ім сядзяць трое: Стваральнік, Пасейдон, Дыяніс. Выходзяць 4 кантыненты: Паўднёвая Амерыка (П.А.), Еўропа (Е), Азія (Азія), Антарктыда (Ант.). Сядаюць на лаўку).
Стваральнік: Ну што ж, пачнем. Хто прыгажосць з вас захаваў, якую я вам падараваў?
П.А.: Хачу спачатку я спытаць, хто прыгажосць прыйшоў цаніць?
Стваральнік: Што ты мяне не прызнаеш?
П.А.: Што ты, што ты! Ты памяць наша ды іконы. А вось сябры твае мне не вядомы.
Стваральнік: Ну што ж. Вось гэта Пасейдон. Ён бог мора і ведае для вод закон. А вось прыгожы Дыяніс, па глебах ён спецыяліст. Ну што, як вам састаў журы?
Е: Нармальнае, як ты не глядзі.
Стваральнік: Ну што ж, пачнем, хто першы?
(П.А. устае і падыходзіць да стала).
Стваральнік: Ну, ну пакажыся і раскажы-ка кантынент, што з паветрам тваім.
П.А.: Ну што ж не ўтаю, забруджванні ёсць, трошкі копаці і смалы, але ўвогуле ўсё не так ужо і дрэнна.
Стваральнік: Вазьмі мае лясы, азёры. Яны прыгожыя, нічога не скажаш, але пагаворым аб іншым. Адкуль чорны дым наўкол?
П.А.: Ах, гэта дробязі, Стваральнік. Падуе вецер, мой сябар, увесь дым знясе на поўдзень у мора. Так што пытанне гэтае ты мог і не задаваць.
Стваральнік: Дай разабрацца, пачакай! Адкуль кіслотныя дажджы? Скажы, нарэшце, праўду мне.
П.А.:
Настроілі зямляне ТЭЦ,
Хімкамбінаты і заводы
Капцяць палі. Неба, воды.
А транспарт – жыцця новы стыль,
Усяму прычынай – аўтамабіль.
Грузавікі і мэрсэдэсы,
Ад іх заўсёды выхлапныя бесы.
Стваральнік:
Чакай прарву я твой адказ
Падайце мне працівагаз
(усе ўдзельнікі)
- Ты праўда, бацька, пабляднеў,
- Папі вады, здымі вянец.
Стваральнік: А як жа лес на беразе?
Еўропа: Я паручыцца не магу, што карані п’юць ваду гнілую.
Дыяніс: А што ж рускі чарназём? Калі ён знікне, дзе возьмем? Калі палі з кожным годам пусцеюць, вёскі выміраюць.
Стваральнік: А вось чуў я, быў у вас цудоўны край, Палессем зваўся. Азёры, рэкі, шмат траў і пладароднейшыя землі. А зараз бачым мы?
Дыяніс: Бязлюддзе, палі не родзяць, пакрыты смертаносным пылам лугі, закінутыя дамы, сады, пакрыты гніллю.
Еўропа: Так, Чарнобыля бяда. І не прабачу я ніколі той грэх вялікі людзям.
Стваральнік: Працягнем свята нашае, сябры. Прашу сказаць, хто вы?
Азія: Я – Азія. Еўропа пахвалялася я лічу дарма. Японія, Кітай, Вьетнам, Іран – пералічэнне цудоўных краін. Вяршыня міру – Эверэст дастаў галавоў свод нябёс. Прыгожая і густая сібірская тайга.
Стваральнік: Мусіць, мне зараз усё зразумела. Амерыка не такая прыгожая.
Пасейдон: Працягнем конкурс прыгажосці. Еўропа, выходзь і ты.
Стваральнік: Тваё аблічча мне было некалі мілым. З любоўю я цябе ствараў.
Еўропа: Твая праўда. Я лепш за ўсіх сясцёр. (Усе астатнія смяюцца). Ляпіў яе Стваральнік, не спяшаючыся. Каб усім была сястрыцай добрай.
Стваральнік: Што ж, працягваем конкурс наш. Еўропы слухаем расказ.
Еўропа: Ды мне пахваліцца не грэх. Заўсёды мела я поспех. Адно перасяленне краін да канала – гэта не хлусня. Ну, скажам, Францыя, сястрыца, жывапісная Ніца, ці Італія, сябры. Ці не праўда райская зямля. Такое неба, паветра, мора. Вось дзе не ведаюць людзі гора, Германія – цудоўны Рэйн.
Стваральнік: А ваду, матуля, не лі, не такая ўжо ў Германіі рэчка.
Пасейдон: Супраць законаў прыроды канцэрны льюць у рэку адходы: канцэрагены, нафту, фенолы запоўнілі рачныя долы.
Стваральнік: Чакай, чакай, давай-ка разбяромся мы са справамі. Скажы-ка, Пасейдон, прыйшла і твая чарга.
Пасейдон: Так з водамі дрэнныя справы. І калі б была мая ўлада, то забараніў бы я табе працаваць кантынентам. Байкал, Урал і Каспій ужо хутка будуць у Чырвонай кнізе. Дрыжу я ад злосці і нямею.
Азія: Чаго ты мяне абвінавачваеш, Стваральнік, у канцы канцоў чалавек жа гаспадар.
Стваральнік: Гаспадар! Так! Ён малайчынка! Ну вось, глядзі, возмем Байкал. Што месца каштоўнае, хто ведаў? На гэтым месцы… (не знаходзіць слоў) папера-цэлюлозны камбінат. І так ва ўсім. Сядай пакуль, сястра.
(Азія садзіцца. Паўза).
Стваральнік: Ну, хто застаўся там яшчэ? Ах, гэта ты, Снягурачка! Раскажы, што за справы.
Антарктыда: Мой покрыў – бялізна, маіх таросаў круцізна і чысціня маіх мораў бясспрэчная, чысцей і святлей за ўсіх.
Стваральнік: Чакай, чакай, казала ты яшчэ ў пачатку нашай сустрэчы, што жыць з пячаткай прыгажосці табе перашкаджае нешта.
Антарктыда: Так, ёсць тут такое, што тут пагаворыш. Касмічныя шкодныя праменні на зямлю пранікаюць праз азонавую дзірку.
П.А.: Нам, помню, гаварылі ў школе, што ты яшчэ і каралева мод.
Еўропа: Ну і справы, з дзіркай у падоле і каралева!
Стваральнік: Так наш конкурс падышоў да рысы. Так, нялёгка судзіць аб прыгажосці. А дзе яшчэ 3 кантыненты іншыя? Хацелася б іх убачыць.
Еўропа: У іх праблемы, што на зямлі, што на вадзе – ім не да прыгажосці.
Стваральнік: Што ж, паглядзім праз год, што будзе ў свеце. І конкурс правядзем шырэй, а пакуль што разыходзіцца нам час. Хай будзе “заўтра” лепш, чым “учора”. І вось да чаго імкнуся я. Ні ў чым не раздзялімы мы, сябры. Мы павінны быць сябрамі, а не ворагамі. І адно высокае неба цаніць, светлым агульным Сонцам любавацца, вадой акіяністай умывацца, дыхаць адзіным зямным паветрам. Не спрачаючыся, чалавек усяму віной.
Зямля: Але ўсё ж –такі я веру – чалавек апомніцца і чым хутчэй – тым лепш. І можа тады адбудзецца цуд – зноў прыгажосцю напоўніцца Зямля.